De mediator & het mediationproces
Neutrale mediator
Mediation vindt plaats onder begeleiding van een neutrale en onafhankelijke mediator die het mediationproces structureert en als gespreksleider de communicatie en onderhandelingen tussen de partijen begeleidt. Belangrijk is dat beide partijen en belangen evenwichtig aan bod komen, zowel tijdens het mediationproces als bij het eindresultaat.
Faciliteren gesprek
Een mediator kiest geen partij, heeft geen mening of belang bij een bepaalde uitkomst en neemt geen beslissingen over mogelijke oplossingen en uitkomsten. De kracht van mediation is dat partijen zelf het beste weten welke oplossingen voor hèn aanvaardbaar, optimaal en werkbaar zijn. Een mediator kan, als partijen dit gezamenlijk en expliciet aangeven, wel meedenken bij het brainstormen over alternatieve opties in een latere fase van het mediationproces.
Uitgangspunten proces
Bij mediation doorlopen partijen onder leiding van de mediator door een gestructureerd proces. Voordat de mediation start licht de mediator altijd eerst het karakter en verloop van het mediationtraject toe en geeft daarbij aan dat vrijwilligheid, betrokkenheid, vertrouwelijkheid en geheimhouding essentieel zijn.
Partijen kiezen
Mediation biedt partijen de ruimte om open met elkaar te spreken en opties te verkennen zonder dat dit direct definitieve consequenties heeft. Het is uiteindelijk aan de partijen zelf om keuzes te maken en samen aan oplossingen te werken, de mediator speelt daarin nadrukkelijk geen rol.
Mediation-overeenkomst
Als partijen aangeven dat ze met elkaar het mediationtraject willen ingaan, ondertekenen ze een mediationovereenkomst waarin ze eveneens specifieke afspraken die ze met elkaar maken kunnen vastleggen. In de overeenkomst worden ook de kosten van de mediation vastgelegd en spreken partijen met de mediator af hoe zij deze onderling verdelen.
Exploreren
Het mediationproces dat partijen vervolgens ingaan, bestaat in grote lijnen uit drie hoofdfasen. In de exploratiefase gaat het vooral om beide kanten van het conflict goed te belichten, zowel wat betreft de inhoud als de gevoelens die het conflict oproept. Luisteren en elkaar vragen stellen zijn in de fase belangrijk om zicht te krijgen op onderliggende wensen en belangen die voor de toekomst belangrijk zijn. Gaandeweg bepalen partijen samen wat in hun ogen de essentie van het conflict is en waarin ze het met elkaar eens zijn en over van mening verschillen.
Onderhandelen
Hierna begint de onderhandelingsfase die, ook in onze aanpak van probleemoplossende mediation, het Harvard-model van principieel onderhandelen volgt. In deze fase genereren partijen eerst samen een variëteit aan opties die aansluiten bij wederzijdse en uiteenlopende belangen. Ze maken daaruit op basis van een combinatie van gezamenlijke en objectieve criteria een keuze uit.
Afronden
De oplossing en afspraken die partijen tenslotte onderling overeenkomen in de afrondingsfase leggen ze schriftelijk vast, bij voorkeur inclusief de praktische uitvoering van die afspraken. Dat kan in een formele vaststellingsovereenkomst die ze beide ondertekenen maar dat is niet altijd nodig, bijvoorbeeld als het vooral draaide om de verbetering van de onderlinge verstandhouding. Hierna is de mediation afgerond.
Informatie over mediation & onze aanpak
